| Wiek |
Prawidłowy rozwój narządu wzroku |
Niepokojące objawy |
| 1 miesiąc |
- występuje odruch rogówkowy,
- źrenice reagują na światło,
- powieki są odruchowo zamykanie i zaciskane, co jest wynikiem skierowania na twarz źródła światła,
- dziecko przypatruje się twarzom z odległości 10-40 cm, próbuje odtworzyć zmienną mimikę bliskiej osoby,
- patrzy na przemian jednym oraz drugim okiem.
|
- widoczna różnica w rozmiarze gałek ocznych, w wyglądzie oczu i powiek np. przymglenie rogówki, białe lub nierówne źrenice, nierówna szerokość szpary powiekowej, mimowolny ruch oczu („pływanie” oczu w różnych kierunkach),
- wydzielina ropna zamiast łez,
- dziecko często zamyka oczy, nie zwraca uwagi na twarze bliskich osób,
- jedno oko lub gałki oczne ciągle odchylają się od prawidłowego ułożenia w jednym kierunku,
- oczopląs dla tylko jednego oka,
- łzawienie bądź zaczerwienienie oczu bez wyraźnej przyczyny,
- częste uciskanie oczu piąstkami.
|
| 2-3 miesiąc |
- pojawia się oczopląs optokinetyczny,
- dziecko obserwuje źródło światła, śledzi jego ruch,
- skupia wzrok na twarzach, odwzajemnia uśmiech,
- spogląda na własne dłonie,
- patrzy do góry na zabawki, podąża wzrokiem za ruszająca się zabawką w odległości 40-60 cm od oczu,
- rozwija się koordynacja obu gałek ocznych, pojawiają się ich zbieżne ruchy.
|
- nie wpatruje się w twarz rodzica, nie odwzajemnia uśmiechu,
- brak kontaktu wzrokowego,
- spogląda tylko jednym okiem, ustawia głowę w jedną stronę,
- przygląda się własnej dłoni tylko z jednej strony ciała,
- źle reaguje na światło (zamyka oczy, mruży je, zaciska mocno powieki,
- opóźniona reakcja na wkazywane zabawki,
- reaguje tylko na ruch z boku głowy,
- często zezujące oczy lub poruszające się niezależnie od siebie,
- oczy drgające w poziomie, pionie lub naprzemiennie.
|
| 4-5 miesiąc |
- dziecko skupia się na przedmiotach w odległości jednego metra, oczy są centralnie ustawione (na wprost),
- przenosi spojrzenie z ręki na przedmioty,
- widzi kolory,
- bawi się grzechotkami, piszczącymi zabawkami, sięga po nie, przekłada je z ręki do ręki,
- akomoduje z odległości 13-50 cm,
- dostrzega głębię.
|
- nie skupia wzroku na osobach, zabawkach, nie wyciąga do nich ręki, nie sięga po nie,
- nieznaczne zainteresowanie otoczeniem,
- nie reaguje na lustrzane odbicie,
- zachowuje się nietypowo np. kiwa się.
|
| 6-7 miesiąc |
- dziecko obserwuje zabawki pokazywane w całym polu widzenia (góra-dół, prawo-lewo),
- rzuca zabawki i patrzy dokąd lecą,
- rozwija się koordynacja oko-ręka, udoskonalona fiksacja,
- rozwinięta pamięć wzrokowa,
- większość odruchów obuocznych staje się skoordynowana.
|
- brak lub słaba koordynacja oko-ręka,
- słaba fiksacja,
- preferowanie jednego oka,
- brak odruchu konwergencyjnego.
|
| 8-12 miesiąc |
- dziecko interesuje się małymi przedmiotami, przygląda się ich detalom,
- rozpoznaje wyraz twarzy i naśladuje go,
- płynnie podąża wzrokiem za przedmiotami,
- przechyla głowę, aby popatrzeć w danym kierunku,
- widzenie obuoczne jest rozwinięte.
|
- nie interesuje się nowymi i małymi zabawkami, podczas zabawy nie patrzy na nie,
- nie skupia wzroku na przedmiotach oddalonych o np. 1-2 metry,
- nie obserwuje domowników, otoczenia,
- spóźniona koordynacja ruchów głowy i oczu,
- słaby rozwój motoryczny.
|
| 13-18 miesiąc |
- interesuje się kolorowymi obrazkami oraz książeczkami,
- potrafi dostrzec podobieństwa i różnice,
- układa klocki, buduje z nich wieże,
- lubi rysować,
- rozwija się orientacja pionowa,
- idzie w kierunku rodzica, zabawki.
|
- nie ma zainteresowania kolorowymi książeczkami i obrazkami lub jest ono opóźnione,
- niechęć do rysowania (brak zainteresowania rysowaniem),
- nie przemieszcza się w stronę zabawek, osób.
|
| 1,5 roku - 3 lata |
- podąża wzrokiem w pełnym obszarze ruchów i według potrzeb,
- koordynacja wzrokowo-ruchowa i manipulacja się rozwjają,
- potrafi odróżnić znajome przedmioty, preferuje układanki.
|
- brak płynnych ruchów śledzących oczu,
- niewielkie zainteresowanie otaczającym go światem,
- chodząc dziecko potyka się o przedmioty, meble, zabawki,
- niespieszne podążanie z jednego miejsca do drugiego.
|
| 4-5 lat |
- zna figury geometryczne,
- widzi i potrafi nazwać szczegóły na obrazkach,
- dopasowuje takie same literki i cyfry,
- potrafi sortować, grupować przedmioty na kategorie np. wg wielkości, barwy,
- mówi co znajduje na obrazkach, potrafi rozpoznać przedmioty widziane pod różnym kątem z bliska i z daleka,
- następuje stały rozwój wzrokowej orientacji przestrzennej.
|
- trudność w rozróżnianiu figur, kształtów, barw,
- niewidzenie szczegółów na obrazkach,
- przechylanie głowy w bok, nienaturalne układanie ciała np. podczas oglądania TV,
- mrużenie oczu podczas obserwacji przedmiotów dalej położonych,
- trudności w prostych czynnościach ruchowych np. chwytanie, chodzenie po schodach,
- szuranie obuwiem podczas chodzenia,
- słaba umiejętność posługiwania się kredką, ołówkiem, łyżeczką,
- szybkie męczenie się przy dłuższej koncentracji wzrokowej,
- bóle głowy, nudności, pieczenie i swędzenie oczu,
- zamazywanie widzianego obrazu, podwójne widzenie.
|
| 6-8 lat |
- czyta i pisze,
- rozróżnia, rozpoznaje, kojarzy, interpretuje wyrazy.
|
- myli takie same cyfry i litery,
- podczas czytania opuszcza litery w wyrazach,
- zmienia końcówki wyrazów,
- ma trudności z pisaniem,
- nie widzi napisów z odległości kilku metrów,
- źle widzi z bliskich lub dalekich odległości,
- pisze, czyta z głową umieszczoną bardzo blisko tekstu,
- mruży oczy lub zasłania jedno oko podczas pisania lub patrzenia na tablicę,
- szeroko otwiera oczy, trze je.
|
W momencie narodzin układ wzrokowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, a co za tym idzie, jakość widzenia dość niska. Jednak dojrzewanie układu wzrokowego następuje szybko. Ostrość wzroku od narodzin do pierwszego miesiąca osiąga poziom V=0,03. W pierwszym roku życia sięga V=0,2. W 3 roku życia V=0,7. W wieku 6 lat ostrość widzenia osiąga normę V=1,0.
